Yiɣi chaŋ yɛligu maŋamaŋa puuni

Kwaw Ansah

Diyila Dagbani Wikipedia
Kwaw Ansah
Agona Swedru (en) Translate, 1941 (run 82/83)
O ya TiŋgbaŋGhana
Tizo
Education
Shikuru shɛli o ni chaŋUniversity of Westminster (en) Translate
American Academy of Dramatic Arts (en) Translate
Bala yɛlibu, sabbu bee buɣisibuSilmiinsili
Tuma
Tumafilm director (en) Translate, screenwriter (en) Translate ni writer (en) Translate
Pin' shɛŋa o ni dee
IMDbnm0030503

Kwaw Paintsil Ansah (bɛ daa dɔɣi o yuuni 1941) nyɛla Ghana nima sinii yaara, ŋun tuma nyɛ sabbu, dirata tali, di shɛŋa nyɛ Love Brewed in the African Pot yuuni 1980 mini Heritage Africa yuuni 1989.[1][2][3][4][5] O daa tumi pahi, Love Brewed in the African Pot ka niriba pam daa baŋ o din ni din daa niŋ o yɛlli silimiinsili sinii ŋɔ ni zaa. Gbaai yihi o pina dibu mini no nasara nyabu, di paai yuun pia ka Ansah ni yaai sinii, ambitious Heritage Africa (1989). Lala sinii ŋɔ nyɛla salo pam suhi ni daa yu shɛli ka o lahi zaŋ li deei pina. Tum lala saha maa, Ansah nyɛla ŋun lahi yaai sinii shɛŋa kamani Harvest at 17 (1994), Crossroads of People, Crossroads of Trade (1994) n-ti pahi The Golden Stool, Soul of the Asantes (2000). Ansah nyɛla ŋun mali ninmohi zaŋ n-ti African sinii nima yaabu ka nyɛ ŋun niŋdi kpaŋmaŋ ni liɣiri sɔŋsim mini gbaŋsabila sinii nima wuligibu gbaŋsabila tiŋgbana ni. O daa nyɛla ʒiba zaŋ n-ti FEPACI ka daa lahi nyɛ toondana zaŋ n-ti FESPACO diratibu. Yuuni 1998, Ansah daa deei din nyɛ AcragPrize, baŋda ŋɔ daa di pini ŋɔ ka di nyɛla sɔŋsim shɛli o ni mali zaŋ n-ti Ghana sinii nima zuɣu.[6]

Kwaw Paintsil Ansah nyɛla bɛ ni daa dɔɣi so yuuni 1941 tiŋa yuli booni Agona Swedru, Ghana. O ma daa nyɛla daabia ka o ba nyɛ ŋun daa bɔhim anfooni nima yaabu ka daa lahi nyɛ pɛntapɛnta mini yili yiinda. O ni daa naai Anglican Mission School nyaaŋa, Ansah daa bɔhim o O-Levels tiŋzuɣu zaŋ n-ti Accra ka daa nyɛ taasi sɔŋda United Africa Company.[7] O nyɛla ŋun tooi yɛri ni o nasara nyabu sinii yaabu nyɛla din chani o ba sani, ŋun daa bori ni o chani dolo o anfooni nima yaabu ni.[8]

Bin din gbaai yuuni 1961 zaŋ hali ni yuuni 1963 o nyɛla ŋun daa chani London's Regent Street Polytechnic, ni ka o daa nya diploma in theater design. Ti yi doli o shikuru chandi England, o daa bɔhimya US, ka daa naai American Academy of Dramatic Arts mini American Music and Drama Academy bin din gbaai yuuni 1963 zaŋ hali ni yuuni 1965. O tuuli theatre play nyɛ The Adoption, di nyɛla bɛ ni daa yaai shɛli Broadway yuuni 1964.[8]

Din daa niŋ ka o labina Ghana yuuni 1965, Ansah nyɛla ŋun daa nya sinii mini telivisa tuma. O daa tum lala yuma ayi ka daa nyɛ Production Assistant ka daa niŋ takara zaŋ n-ti Ghana Film Industry Corporation ka daa lahi niŋ shɛli zaŋ n-ti Lintas Advertising Agency in Accra. Ŋun daa nyɛ takari niŋda zaŋ n-ti Egbert Adjesu's sinii I Told You So (1970). Ansah daa chaŋya n-ti m-bo maŋmaŋ sinii kɔhibu (lala tuma duu ŋɔ ka bɛ pa booni Target Saatchi & Saatchi Ltd), di ni ka o daa yɛli "Pays The Bills". O telivisa tuma ŋɔ nyɛla din daa che ka o di New York-based CLIO Award yuuni 1989.

O lala tuma ŋɔ che ka Ansah niŋ niŋgbana ni dunia sinii yaariba. Din daa niŋ ka o labina Ghana o daa leei kpɛma zaŋ n-tiGhana Drama Association mini Ghana Association of Writers ka daa lahi leei ɔfisa zaŋ n-ti Film Guild of Ghana. O kpɛrigu Mother's Tears nyɛla bɛ ni daa niŋ shɛli Drama Studio din be Accra yuuni 1967. Di nyɛla kpɛrigu shɛli bɛ ni daa labiri niŋdi Accra Arts Centre yuuni 1973, 1991 n-ti pahi National Theatre yuuni 1995.[7]

Love Brewed in the African Pot

[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Ansah nyɛla ŋun daa piligi o sinii yaabu kompani, Film Africa Limited yuuni 1977 ka daa piligi tun'shɛli din daa ti leei Love Brewed in the African Pot (1980). Di nyɛla din daa niŋ viɛnyɛla zaŋ n-ti English-speaking Africa, ka di daa niŋ viɛnyɛla gari sinii kam bɛ ni daa pun yaai. Lala sinii ŋ`o nyɛla din daa che ka o di pina dunia zaa, di shɛŋa nyɛ Omarou Ganda Prize zaŋ n-ti "most remarkable direction and production in line with African realities" Pan-African Film Festival (FESPACO) din daa pahiri ayopɔin, din daa nyɛ tuuli sinii din daa deei pini Anglophone tiŋgbani ni; UNESCO sinii pini tibu din be France mini Jury's Special Silver Peacock Award n-ti pahi 8th International Film Festival of India.[7]

Bahindi la o pina ŋɔ zaa dibu mini nasara nima nyabu maa zaa yoli, di nyɛla din paai yuun pia pɔi ka Ansah daa naai o sinii din daa pahira, Heritage Africa (1989). Ansah nyɛla ŋun daa mali yɛlimuɣisira bdin daa niŋ ka bɛ kari tiŋgbani ŋɔ ʒingama sinii yaariba sinii yaabu la Africa. Dizuɣu daa che ka sinii ŋɔ yaabu di saha.Lala ŋɔ n-daa nyɛ Love Brewed, o nyɛla ŋun daa sabi di lahabali mini di yila n-ti pahi di yaabu. Heritage Africa nyɛla din daa di pini FESPACO yuuni 1989 (yaha, di ni n-daa lahi nyɛ tuuli Anglophone tiŋgbani din deei pina din doli na ŋɔ), Organization for African Unity's Best Film Award, Outstanding Film Award yuuni 1989 London Film Festival ni ddin kam pahi.[7]

Crossroads of People, Crossroads of Trade

[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Ansah's sinii nima Crossroads of Trade, Crossroads of People nyɛla bɛ ni daa niŋ shɛli Ghana Museum and Monuments Board ka Smithsonian Institution daa deei di laɣa dibu ka daa che ka bɛ niŋ la bushɛm Cape Coast Castle.[6][7][9]

O nyɛla ŋun deei tiŋgbani mini tiŋduya pina o tuma ŋɔ ni, di shɛŋa nyɛ The Order of the Nation of Burkina Faso (March 1995) zaŋ n-ti Arts & Culture; Best Documentary and TV Production Award zaŋ n-ti Crossroads of People, Crossroads of Trade (FESPACO-1995); The Grand Prix Award zaŋ n-ti Heritage Africa ka o ni daa deei li luɣ'shɛli nyɛ FESPACO, Ouagadougou, 1989 ka di daa leei Anglophone Africa niri ni deei pini ŋɔ.

Ansah nyɛla ŋun daa labina saha bela nyaaŋa n-daa ti yaai sinii tuli yuuni 2010 ka daa bahi Good Old Days: The Love of AA (2010).[10] Tum ni daa yaai lala sinii ŋɔ, o daa lahi yaai sinii nima kamani The Good Old Days: Papa Lasisi Good Bicycle (2011), The Good Old Days: Suffering to Lose (2012)[11] n-ti pahi Praising The Lord Plus One (2013).[12] O tuuli NAFTI Film Lectures yuuni 2011, Ghanaian Motion Picture Industry, Ansah nyɛla ŋun daa deei pini ni kpaŋmaŋ shɛli o ni niŋ sinii tuma ŋɔ ni. O nyɛla bɛ ni daa lahi ti so Osagyefo Lifetime Achievement Pini Ghana Academy of Film and Television Arts (GAFTA).[13]

Silimiin goli October yuuni 2014, Ansah daa piligi buku jandi yuuni 1980 film Love Brewed in the African Pot..[14] Ansah nyɛla ninvuɣ so ŋun be Ghana Academy of Film and Television Arts.

  1. Kufuor Raises Thumb For Kwaw Ansah. Modern Ghana (19 September 2013).
  2. Kwaw Ansah Bounces Back With New Movie. Modern Ghana (9 September 2013).
  3. Kwaw Ansah's new film premieres tomorrow | Entertainment News. Graphic.com.gh.
  4. Odidi, Billie (October 16, 2013). Kwaw Ansah pillories false prophets and messiahs. Daily Nation.
  5. A Ghanaian filmmaker's take on how churches get rich. BBC News (18 September 2013).
  6. 6.0 6.1 Heritage Africa Synopsis. Lusaka international film and music festival.
  7. 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 Rebrow, Michael. Kwaw P. Ansah. Portland Community College.
  8. 8.0 8.1 Ukadike, Nwachukwu (2002). Questioning African Cinema: Conversations with Filmmakers. University of Minnesota Press. p. 3. ISBN 9780816640058.
  9. Anyidoho, Lauer, Kofi, Helen (2012). Reclaiming the Human Sciences and Humanities Through African Perspectives, Volume 2. African Books Collective. p. 1166.
  10. Aglanu, Dela (20 August 2010). The Good Old Days ... A Legend brought back to life. Joy Online.
  11. Kwaw Ansah to release 'Suffering to Lose' (2 November 2011).
  12. Ogova, Onelego (2013). Ghanaian Kwaw Ansah's Film on Phony Christian Preachers Premieres!.
  13. Awards Night (2011).[permanent dead link]
  14. 'Love Brewed In Africa Pot' Comic Book Launched (27 October 2014).
  15. Throwback Thursday: Remembering some classic Ghanaian movies - MyJoyOnline.com (en-US).