Yiɣi chaŋ yɛligu maŋamaŋa puuni

Tuya

Diyila Dagbani Wikipedia

Tuya nyɛla bimbiri kpula ka bɛ mali li birita. Dagbamba boonila di zaɣ' gaŋa ni Tuuli, ka di zaɣ' bɔbigu mi nyɛ Tuya.

Di balibu[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Tuya Duɣibu[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

  • Malimi buɣum n zaŋ duɣu tam
  • Niŋ mi kɔm n niŋ duɣu maa ni
  • Ka yili tuya maa zaa yihi kɔɣa di ni
  • kpaami tuya maa niŋ ko'shɛli ni a ni tam maa
  • Niŋ mi kanwa bela n bahi din yɛn sɔŋsi ka tuya maa bi yoma
  • Zaŋ mi duɣu liŋa n kaɣili duɣu maa ka che ka di kpeegi hali n ti saɣi bibu
  • Niŋ mi salim bahi ka di kpee n bi.
  • Din bi, ka a sugi ka nyɛligi kpa'kɔm n cheri alibalisa n bahi dini ka che ka kpam maa kpeegi saɣi ani borili shem, ka a sugi.
  • ŋmahi niŋ ŋmana ni ka niŋ gaali ni ayi bora, ka naayi niŋ kpa kom maa pa ka di niŋ dibu.

Tuya Bindira balibu[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Waakye nyɛla bɛ yi duɣi shikaafa mini tuya n gab'tab'maa[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Chingai nyɛla bɛ yi duɣi karwana mini tuya n gab'taba[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Tuubaani nyɛla bɛ yi neim tuya zim n ŋme ka di ti du ka bɛ zaŋ n pobi vari ni maa[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Gablee nyɛla bɛ yi neim tuya zim n zaŋ gari kunkunte zim ni, n ŋmeli hali ka di ti du ka be juhi juhi li zaɣ' kpula maa[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Tuya mini Gali nyɛla bɛ yi duɣu tuya maa ka di bi zaa ka bɛ niŋ gaali ni kpa'kom pa maa[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Tuya mini Boraade nyɛla bɛ yi duɣi tuya maa ka di bi zaa ka bɛ chim boraade moma n zaŋ pahi tuya maa zuɣu n di[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Tuya kpam mini shinkaafa nyɛla be yi chim kpam zaa, ka waagi/duɣi tuya n doogi di kom ka kpaagi tuya maa n gari kpam maa ni maa, ka naayi duɣi shinkaafa, n ŋmaagi shinkaafa maa ka niŋ kpam pa maa.[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Di daafaani[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

  • Tuya soŋdi n tiri yaa sali ningbunani
  • Di tiriti alaafee
  • Di kuri ti kum

Di Kobu[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]

Pukpariba n kori tuya. Bɛ korili la shɛɣuni (saa yi ti mira).

Kundivihira[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]